Kliknij tutaj >> ☁️ Rozwinięcia Dziesiętne Liczb Wymiernych Ułamki Okresowe

Sprawdzian zawiera materiał służący do weryfikacji stopnia opanowania materiału przez ucznia. Obejmuje zagadnienia: rzymski sposób zapisu liczb, liczby pierwsze i złożone, dzielenie z resztą, rozwinięcia dziesiętne liczb wymiernych, ułamki okresowe, zaokąglanie liczb, własności działań, działania na ułamkach .Zadanie 4. Zbiór liczb wymiernych jest to zbiór wszystkich liczb, w których każdą liczbę można zapisać w postaci ułamka zwykłego, gdzie i {}. Podobnie jak to było w zbiorze liczb całkowitych, zbiór liczb wymiernych dodatnich oznaczamy przez Q + {\displaystyle \mathbb {Q} _{+}\;} , a ujemnych przez Q − {\displaystyle \mathbb {Q} _{-}\;} . dziesiętny skończony zna pojęcia: rozwinięcie dziesiętne skończone, nieskończone, okres piętrowych zna sposób zaokrąglania liczb zna algorytm dodawania i odejmowania skończonliczb wymiernych dodatnich odległości liczb na osi liczbowej zna algorytm mnożenia i dzielenia liczb wymiernych dodatnich Fast Money. Kalendarz, czas, skala, jednostki Liczba wyników dla zapytania 'rozwiniecia dziesiętne': 209 Porównywanie ułamków dziesiętnych, Matematyka kl. 4 Brakujące słowowg Fanatyklam Klasa 4 Matematyka Ułamki dziesiętne Ułamki dziesiętne Prawda czy fałszwg Annagarwacka48 Klasa 4 Klasa 5 Matematyka ułamki dziesiętne O rety! Krety!wg Joanna33 Klasa 5 Ułamki dziesiętne Połącz w parywg Alachodala Klasa 4 Matematyka Ułamki dziesiętne - klasa 4 Brakujące słowowg Mateduakcja Klasa 4 Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne Połącz w parywg Mbotulinska21 Klasa 4 Matematyka Ułamki dziesiętne Połącz w parywg Emilia23wier Klasa 4 Klasa 5 Klasa 6 Matematyka Ułamki dziesiętne - klasa 4 Brakujące słowowg Rudnik Klasa 4 Klasa 5 Ułamki dziesiętne Testwg Ansl1919 Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne Odkryj kartywg Ajakubowska Klasa 4 Klasa 5 Matematyka ułamki dziesiętne Koło fortunywg Malgorzata198 Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne Samolotwg Misiek123 Klasa 4 Matematyka Ułamki dziesiętne Testwg Majastanczyk Ułamki dziesiętne Koło fortunywg Lmat Klasa 4 Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne Testwg U29620951 Ułamki dziesiętne Koło fortunywg Katka8381 Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne na osi - klasa 5 Rysunek z opisamiwg Klaudia23 Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne. Prawda czy fałszwg Marzena16 Ułamki dziesiętne Prawda czy fałszwg Lidkanowak1982 Ułamki dziesiętne Koło fortunywg Katarzyna88 Połącz w pary- ułamki dziesiętne Połącz w parywg Zuzen Klasa 4 Klasa 5 Matematyka Ułamki Dziesiętne Testwg Zuzannazyrafaaa Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne - zapisywanie Przebij balonwg Kfsiminska Klasa 4 Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne. Prawda czy fałszwg Renatachlibiuk Klasa 5 Klasa 6 Matematyka Często używane ułamki dziesiętne - rozszyfruj Rozszyfrujwg Katka8381 Klasa 5 Matematyka uł dziesiętne Teleturniejwg Aleksadrafraszc Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne. Prawda czy fałszwg Zszp3bak Ułamki dziesiętne Połącz w parywg Edytaah Ułamki dziesiętne Znajdź paręwg Lapczynskajoann Matematyka Ułamki zwykłe i dziesiętne Połącz w parywg Jac71 Klasa 4 Klasa 5 Matematyka ułamki dziesiętne Teleturniejwg Romannikola0 Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne Koło fortunywg Malgorzatawygryz Ułamki dziesiętne-pieniądze Znajdź paręwg Kamimarta Klasa 4 Matematyka Ułamki dziesiętne dodawanie i odejmowanie Koło fortunywg Jawkos Dla każdego Matematyka Dodawanie i odejmowanie Ułamki dziesiętne ułamki dziesiętne Porządkowaniewg Hbienias Ułamki dziesiętne Testwg Guglkarolina Klasa 4 Matematyka Ułamki dziesiętne Połącz w parywg U52826600 Klasa 4 Matematyka Często używane ułamki dziesiętne - samolot Samolotwg Katka8381 Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne Odkryj kartywg Mariolajurkowsk Ułamki zwykłe i dziesiętne Połącz w parywg Adaweglarz Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne Rysunek z opisamiwg Aniakw80 Klasa 5 Matematyka ułamki dziesiętne Testwg Nikolagasior0 ułamki dziesiętne Teleturniejwg Julka83 Ułamki dziesiętne klasa 4 Przebij balonwg Plolafcio Klasa 4 Matematyka Ułamki dziesiętne Połącz w parywg Juliuszow Ułamki dziesiętne Labiryntwg Milena8 Ułamki dziesiętne Odkryj kartywg Bukowieckamarta Zamiana jednostek - ułamki dziesiętne Połącz w parywg Lidkanowak1982 zamiana ułamków zwykłych na dziesiętne Połącz w parywg Polubok Klasa 5 Matematyka Powtórzenie wiadomości - ułamki dziesiętne Odkryj kartywg Magdalena34 Klasa 4 Matematyka ułamki dziesiętne Koło fortunywg U82265862 Ułamki dziesiętne Pasujące parywg Sylwiabaginska3 Ułamki dziesiętne Testwg Uczen191 Klasa 7 Matematyka Procenty i ułamki dziesiętne Połącz w parywg Annaludwikowska Klasa 6 Matematyka Ułamki zwykłe i dziesiętne Połącz w parywg Adaweglarz Klasa 5 Matematyka Ułamki dziesiętne Odkryj kartywg Honorata2 Ułamki dziesiętne Testwg Olaf51 5b_Ułamki dziesiętne Testwg Matmasp10 Ułamki dziesiętne Prawda czy fałszwg Pfeiffer Klasa 4 Matematyka Ułamki zwykłe i ułamki dziesiętne Sortowanie według grupwg Pomarancza Klasa 4 Temat lekcji: Ułamki zwykłe, ułamki dziesiętne, ułamki okresowe. Cele lekcji: -sposoby skracania ułamków, zastosowanie nwd, -zamiana ułamka zwykłego na dziesiętny, -sposoby wydzielania okresów, -wyznaczanie ilości cyfr między przecinkiem a okresem, -wyznaczanie długości okresu. Przebieg lekcji: Omówienie sposobów wyznaczania największego wspólnego dzielnika (największy wspólny dzielnik będzie potrzebny w pkt. d do skracania ułamków): a) Sposób wyznaczania najwiekszego wspólnego dzielnika z wykorzystaniem standardowej procedury gcd kalkulatora TI 92, np. wpisujemy w linii edycyjnej wyrażenie gcd(1995,1957) i po naciśnięciu ENTER otrzymujemy wynik Sposób wyznaczania najwiekszego wspólnego dzielnika przy pomocy algorytmu Euklidesa zapisanego jako program na kalkulator TI 92. Pisanie programu rozpoczynamy klawiszami APPS - 7:Program Editor -Enter - 3:New - Enter i w okienku Variable wpisujemy nazwę programu, np. algorytm i naciskamy dwa razy ENTER. :algorytm(a,b) :Prgm :ClrIO :1->r :While r>0 : mod(a,b)->r : Disp string(a)&"="&string(intDiv(a,b))&""&string(b)&"+"&string(r) : b->a : r->b :EndWhile :Disp "NWD="&string(a) :EndPrgm Po napisaniu programu należy przejść klawiszami APPS i 1:Home do głównego okna kalkulatora i w linii edycyjnej wpisać zlecenie: algorytm(1995,1957). Po naciśnięciu ENTER otrzymujemy wynik: 1995=11957+38 1957=5138+19 38=219+0 NWD=19 c) Ćwiczenia w wyznaczaniu najwiekszego wspólnego dzielnika różnych par liczb, d) Ułożenie programu na skracanie ułamków z wykorzystaniem najwiekszego wspólnego dzielnika: :skroc(l,m) :Prgm :ClrIO :string(l)&"/"&string(m)&"="->s :gcd(l,m)->n :l/n->l :m/n->m :Disp s&string(l)&"/"&string(m) :EndPrgm Przykładowy wynik działania programu - w linii edycyjnej należy wpisać zlecenie skroc(1995,1957) 1995/1957=105/103 e) Ćwiczenia w skracaniu ułamków. Sposoby zamiany ułamka zwykłego na ułamek dziesiętny: a) Sposób poprzez zwykłe pisemne dzielenie: 133 : 74 = 1,7972972972972972972... 74 590 518 720 666 540 518 220 148 720 ... Wniosek: Jeśli w trakcie dzielenia powtórzy się któraś reszta to dzielenie można przerwać ponieważ dalsze cyfry rozwinięcia dziesiętnego również będą się powtarzać. b) Sposób zamiany ułamka zwykłego na dziesiętny do 12 cyfr znaczących - wykorzystanie opcji APPROXIMATE i Display Digits-FLOAT 12 kalkulatora TI 92: 133/74 Należy zwrócić uwagę, że ostatnia cyfra tego rozwinięcia jest zaokrąglana. c) Sposób zamiany ułamka zwykłego na dziesiętny do 175 miejsc po przecinku przy pomocy poniższego programu: :dziel(licz,mian) :Prgm :ClrIO :string(licz)&"/"&string(mian)&"="&string(intDiv(licz,mian))&"." ->s :For n,1,175,1 : mod(licz,mian)10->licz : s&string(intDiv(licz,mian)) ->s : If mod(n,25)=0 Then : Disp s : " "->s : EndIf :EndFor :Disp s :EndPrgm Przykładowy wynik działania programu - w linii edycyjnej należy wpisać zlecenie: dziel(133,74) 133/74= 9729729729729729729729729 7297297297297297297297297 2972972972972972972972972 9729729729729729729729729 7297297297297297297297297 2972972972972972972972972 Własności ułamków okresowych. Ćwiczenia w zamianie ułamków zwykłych na dziesiętne przy pomocy programu dziel(a,b) i wyznaczanie ich okresów: 2 / 3 = - okresem jest cyfra 6 3 / 4 = - okresem jest cyfra 0 3 / 5 = - okresem jest cyfra 0 5 / 6 = - okresem jest cyfra 3 6 / 7 = - okresem jest grupa cyfr 857142 9 / 11 = - okresem jest grupa cyfr 81 11 / 15 = - okresem jest cyfra 3 19 / 60 = - okresem jest cyfra 6 133 / 74 = - okresem jest grupa cyfr 972, Należy zwrócić uwagę, że dla wiekszych liczb wyznaczanie okresów jest dość kłopotliwe i dlatego należy poszerzyć program dziel(a,b) o procedurę ich automatycznego wyznaczania. Poniższy program na zamianę ułamków zwykłych na okresowe zawiera taką procedurę. :zuzno(licz,mian) :Prgm :ClrIO :string(licz)&"/"&string(mian)&"="->s :Disp s :gcd(licz,mian)->nwd1 :licz/nwd1->licz :mian/nwd1->mian :"="&string(licz)&"/"&string(mian)&"="->s :s&string(factor(licz))&"/("&string(factor(mian))&")="->s :Disp s :"="&string(intDiv(licz,mian))&"."->s :mian->mian1 :0->i2 :While mod(mian1,2)=0 : i2+1->i2 : mian1/2->mian1 :EndWhile :0->i5 :While mod(mian1,5)=0 : i5+1->i5 : mian1/5->mian1 :EndWhile :max(i2,i5)->immpao :If immpao=0 : s&"9"->s :1->dlok :9->licz1 :While mod(licz1,mian1)>0 : dlok+1->dlok : mod(licz1,mian1)10+9->licz1 :EndWhile :For n,1,150,1 : mod(licz,mian)10->licz : s&string(intDiv(licz,mian))->s : If immpao=n : s&"("->s : If immpao+dlok=n : s&")"->s : If mod(n,25)=0 Then : Disp s : " "->s : EndIf :EndFor :Disp s :EndPrgm Po uruchomieniu tego programu zleceniem zuzno(1995,1957) otrzymujemy: 1995/1957=105/103=37*5/103= =1.(0194174757281553398058252 427184466)0194174757281553 3980582524271844660194174 7572815533980582524271844 6601941747572815533980582 52019417475728155339805825 Program skraca ułamek, rozkłada licznik i mianownik na czynniki pierwsze i oznakowuje nawiasami ( ) okres. c) Postawienie uczniom do rozwiązania problemu 1. Problem 1. Czy każdy ułamek ma rozwinięcie okresowe? Odpowiedź: Każdy ułamek zwykły ma rozwinięcie okresowe. Uzasadnienie: W trakcie każdego dzielenia pisemnego któraś reszta musi się powtórzyć i dalsze cyfry rozwinięcia również będą się powtarzać. (Ilość różnych reszt ułamka nieskracalnego p/q, wynosi co najwyżej q-1.) d) Sformułowanie i rozwiązanie problemu 2. Problem 2. Czy zawsze okres rozpoczyna się tuż po przecinku? Jeśli nie, to jak określić ilość cyfr, rozwinięcia dziesiętnego ułamka, między przecinkiem a pierwszą cyfrą okresu? W czasie rozwiązywania problemu uczniowie powinni wykonać wiele przykładów na zamianę ułamków zwykłych na okresowe i szczegółowo przeanalizować te przykłady w których okres nie rozpoczyna się tuż po przecinku. Program zuzno(a,b) podaje, oprócz rozwinięcia dziesiętnego i okresu, również rozkład licznika i mianownika na czynniki pierwsze, co powinno pomóc w rozwiązaniu problemu. Odpowiedź: Ilość cyfr między przecinkiem a okresem równa jest większej z ilości dwójek lub piątek w rozkładzie mianownika na czynniki pierwsze. Uzasadnienie: Każde dzielenie przez 2 lub przez 5 lub przez 25, czyli przez 10, daje jedną cyfrę rozwinięcia dziesiętnego. Cyfra ta nie powtarza się ponieważ takie dzielenie jest skończone i daje reszte zero. Jeśli w mianowniku są jeszcze inne czynniki różne od 2 i od 5 to dzielenie jest nieskończone i one decydują o okresie. Patrz przykłady 5/6, 11/15, 23/60, 133/74. e) Sformułowanie i rozwiązanie problemu 3. Problem 3. Jaka jest własność ułamków o mianownikach 9, 99, 999, ... ? Uczniowie powinni wykonywać przykłady na zamianę ułamków o mianownikach 9, 99, 999, ... na ułamki okresowe i obserwować wyniki. Odpowiedź: Ułamki o mianowniku 9, 99, 999, ... mają okresy złożone z tylu cyfr ile jest dziewiątek w mianowniku. Jednocześnie licznik takiego ułamka jest jego okresem (z ewentualnymi zerami na początku, jeśli ilość cyfr licznika jest mniejsza od ilości cyfr mianownika). Np. 1/9 = 0.(1)11111111111111111111111111111... 5/9 = 0.(5)55555555555555555555555555555... 7/99 = 0.(07)0707070707070707070707070707... 12/99 = 0.(12)1212121212121212121212121212... Odpowiedź jest prawidłowa nawet wtedy, gdy ułamek o mianowniku 9, 99, 999, ... skróci się, np. 6/9 = 2/3 = 0,(6)666666666666666666666666 592/999 = 16/27 = 0.(592)592592592592592592 f) Sformułowanie i rozwiązanie problemu 4. Problem 4. Jak określić długość okresu ułamka p/q bez wykonywania dzielenia liczb p i q? Pomysł rozwiązania tego problemu powinna nasunąć odpowiedź do poprzedniego problemu. Odpowiedź: Dla ułamków o mianownikach 9, 99, 999,... długość okresu jest równa ilości dziewiątek w tych mianownikach. Zatem dla innych ułamków należy rozszerzyć je do mianownika 9 lub 99 lub 999 lub ... - ilość otrzymanych dziewiatek jest długością okresu. Przykłady: a) ułamek o mianowniku 11 ma okres złożony z dwóch cyfr ponieważ można go rozszerzyć do ułamka o mianowniku 99. b) ułamek o mianowniku 37 ma okres długości 3 ponieważ można go rozszerzyć do ułamka o mianowniku złożonym z 3 dziewiątek. Sposób ten jest zastosowany w programie zuzno(a,b) do wyznaczania okresu. g) Ćwiczenia w wyznaczaniu długości okresów ułamków. (przed rozszerzaniem ułamków dobrze jest rozłożyć na czynniki liczby 9, 99, 999, .... Wykorzystać do tego celu zlecenie factor(a), np. factor(999) 3733.) 4. Zadanie domowe. Znaleźć taką liczbę pierwszą q, aby ułamek 1999/q zapisany w postaci dziesiętnej miał w okresie: a) 5 cyfr b) 10 cyfr c) 17 cyfr.

rozwinięcia dziesiętne liczb wymiernych ułamki okresowe